Yuva Maya Fırıncılık Araştırma Merkezi’nde aldığımız eğitim sırasında “Çölyak” hastalığı hakkında farkındalığımın arttığını aktarmıştım.
Muhteşem Yüzyıl’ın Hürrem’i Meryem Uzerli’nin de muzdarip olduğu çölyak hastalığı, ince bağırsağın, gluten adlı proteine karşı ömür boyu süren ve kronikleşen alerjisi anlamına geliyor. Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllar gluten içeriyor. Yediğimiz gıdalar, ince bağırsakta bileşenlerine ayrıştırılıp bağırsak mukozası üzerinden kana karışır. Çölyak hastaları glutenli yiyecekler tükettiklerinde, bağırsak mukozasında alerji nedeniyle villus çıkıntıları ve kıvrımları tahrip olarak azalır ve küçülür. Böylece bağırsak yüzölçümü gittikçe azalır ve alınan gıdalar emilemez hale gelir. Sonuçta, beslenme yetersizliği, arkasından da hastalık belirtileri ortaya çıkar.
Çölyak hastalığında ailesel katkının olduğuna dair bir kısım deliller var. Tanısı konan kişilerin birinci derece akrabalarında % 5-10 oranında çölyak gelişebilir. Hastalık her iki cinsiyeti de etkileyebilir ve herhangi bir yaşta başlayabilir. Tam şifa sağlayacak herhangi bir ilaç mevcut değil. Normal ve sağlıklı bir yaşam sürmek için glutensiz bir diyet yeterli.
Gulten içermesi ihtimali olan yiyeceklerin glutensiz gıda maddeleri ile aynı yerde bulunmaması önemli. Yemek hazırlığı sırasında glutenli gıdalara değmiş, bulaşmış çatal, kaşık, tabak vs. gereçler, kesinlikle çölyaklı kişilerin gıdalarına dokundurulmamalı. Konu o kadar hassas ki, 1 çay kaşığı un, buğday ya da bulgurun 1/8′i bile tahribata yol açabiliyor.
Piyasada, glutensiz kek ve ekmek karışımları bulunan Yuva Maya, Fırıncılık Araştırma Merkezi’nde çeşitli tarifler geliştirerek çölyak hastalarının kullanımına sunuyor. Bu ürünleri bazı marketlerde bulma veya http://www.yuva-shop.com.tr üzerinden online satın alma imkanına sahipsiniz.
Fatma Altay, eğitimimiz sırasında 2 glutensiz tarif de paylaştı.
Glutensiz Kek KarışımıylaPortakallı, Limonlu ve Haşhaşlı Kek
Malzemeler:
- 4 yumurta,
- 3 çay bardağı şeker,
- 2 su bardağı portakal suyu,
- 3-4 limonun rendelenmiş kabuğu,
- 1 çay bardağı hindistancevizi rendesi,
- 1 yemek kaşığı mavi haşhaş,
- 150 gr tereyağı,
- 3 su bardağı VitaSafe Glutensiz Kek Karışımı
Yapılışı:
Karıştırma kasesi içine yumurtaları kırıp şekeri ilave edin ve karıştırın. Şeker eriyip yumurtalar açık sarı hal aldığında eritilmiş, oda sıcaklığındaki tereyağını, portakal suyunu, limon kabuklarını, hndistancevizi rendesini ve haşhaşı ekleyip harmanlayın.
En son unu ekleyin ve çok az, bir kaç dakika karıştırın ve muffin kalıplarına dökün.
170 derecede ısıtılmış fırında 20-25 dakika pişirin.
Kaynaklar: http://www.colyak.org.tr/ ve http://www.cabadak.com/meryem-uzerlinin-gizli-hastaligi