Ne şanslıyım ki, Jack Cousteau belgeselleriyle büyüyen bir çocuktum. Siyah beyaz televizyondan seyrediyor olsam da masmavi denizi, rengarenk balıkları hayal edebiliyordum, kutuplardaki kar gözlerimi kamaştırıyordu.
Dünyamız da benim gibi giderek yaşlanıyor. Onu korumak için bilinçlenmemiz lazım. “Ice Station Antarctica”, doğa bilinci ve çevre duyarlılığının gelişmesine bağlı olan dünyamızın geleceğini keşfetmek için imkan sunuyor. İstanbul, Güney Kutbu’na ayak basılışının 100. yılında anlamlı bir sergiye ev sahipliği yapıyor.
Esenyurt-Bahçeşehir Akbatı Alışveriş ve Yaşam Merkezi’nde yer alan “Ice Station Antarctica Sergisi”nde, hiçbir ülkeye ait olmayan, sadece barışçıl amaçlı bilimsel araştırmalar ve işbirlikleri için kullanılan Antarktika’da yapılan dünyanın geleceğine ilişkin araştırmalar, eğitici ve eğlendirici şekilde aktarılıyor.
İstanbul’un uzak bir köşesinde de olsa yengemin azmi sayesinde, kuzucuklarım yeğenlerimle birlikte bu sergiyi gezme fırsatı yakaladım. Güney Kutbu hakkında ayrıntılı bilgi edinip bilim adamlarının yaşam koşullarını; bizzat kullandıkları giysileri deneyerek, kızaklara binerek, örnek olarak topladıkları mide bulandırıcı penguen kusmuğunu görerek anlamaya çalıştık.
Antarktika’nın kıta olduğu, 1840’ta Amerikalı Deniz Yüzbaşısı Charles Wilkes tarafından kanıtlandı. Norveçli bilim adamı Roald Amundsen’in 19 Ekim 1911’de başladığı Güney Kutbu’na erişim yolculuğu, çok zor doğa şartlarına rağmen 14 Aralık 1911’de kutup noktasına varmasıyla insanoğlunu yeni bir dönemle tanıştırdı.
Antarktika herhangi bir ülkeye ve sınıra dahil olmadığından burada yapılan dünyanın geçmişi, bugünü ve geleceğiyle ilgili birçok araştırma ve buluş, tüm dünya ile ücretsiz olarak paylaşılıyor. 30 ülkenin gözlem istasyonlarının bulunduğu Antarktika’da yazın 4.000 bilim adamı, kışın ise 1.000 bilim adamı yaşıyor.
Güney Kutbu’nda yeryüzünün en soğuk ve en fırtınalı ikliminin egemen olduğu kıtada ortalama sıcaklık yazın -20 C°, kışın ise-70 °. Yazın 6 ay aydınlık, kışın ise 6 ay karanlık geçtiği Antarktika’da yaz (ekim-şubat) ve kış olmak üzere iki mevsim yaşanıyor. Sergide kıtanın güneşli, sıcak bir günün derecesi olan -10 C°’yi hissetmemiz için özel bir oda yapmışlar. Girdik, 2 dakika kadar kaldığımız için soğuğu şöyle böyle hissettik. Halbuki 10 dakika kalsaydık soğuktan titreyecektik; 30 dakika sonra parmaklarımız soğuktan buz kesecekti; birkaç saat sonra ise vücut ısımız tehlikeli seviyeye düşecekti.
Antarktika’da sadece penguen, fok, balina, kuş türleri, balık çeşitleri, krill ve denizanaları yaşıyor. Genel kanının aksine Güney Kutbu’nda kutup ayısı bulunmuyor onlar Kuzey Kutbu’nun sakinleri. Bitki bulunmayan Antarktika’da, yosun ve likenler var. Oksijen oranı çok yüksek olduğu için bazı hayvanlar normalden 50 kat büyük.
Antarktika’nın bir diğer ismi ise ” Kristal Çöl”dür… Antarktika’nın %98′i antarktik buz kitlesiyle kaplıdır. Buz kitleleri ortalama1,6 kmkalınlığındadır. Antarktika kıtası dünyadaki buzun %90′ını temsil ediyor ve dolayısı ile dünyadaki temiz suyun %70 burada bulunuyor.