Osmanlılar, meyveleri, yaz-kış taze olarak öğün aralarında bolca tükettikleri gibi tatlıcılıkta ve şekercilikte de çok kullanırlardı. Meyveler; şerbet, reçel, şekerleme, palude ve hoşaf yapımında kullanılırdı. Bu yazımın konusu, meyve suyu ve şekerle yapılan palude. Farsça, süzülmüş anlamına geliyor. Meyve suyu, özellikle üzüm, şeker ve nişastadan yapılan paluze, 500 yıldır varlığını sürdüren bir tatlı. Bugün bu tatlıya pelte diyoruz.

Küçükken, gecenin bir vakti tatlı komasına girdiğim olurdu. Anneciğim evde ne meyve varsa sıkar, çabucak nişasta ile karıştırıp pelte yapardı. Bu parlak renkli ve mis kokulu tatlıya bayılırdım. Şimdi kocaman oldum ve bu alışkanlığıma devam ediyorum. Osmanlılar pelteyi genelde; üzüm, vişne, kayısı, karadut, elma, kızılcık, limon, portakal ve ayvadan pelte yaparlardı. Ben çok sevdiğim Bodrum Mandalinaları ile pişirdim. Üzerini de taze meyve ve jöle küpleriyle süsledim.

Jöleli Mandalina Peltesi
Malzemeler (4 kişilik):
1 su bardağı mandalina suyu,
2 tepeleme yemek kaşığı toz şeker,
1 su bardağı su,
3 yemek kaşığı buğday nişastası,
1 paket jöle (100 gramlık),
2,5 su bardağı sıcak su,
Taze meyveler,
Kürdan

Yapılışı:
Mandalinalarınızı sıkın. Yarım kilodan biraz fazla mandalinadan 1 bardak su çıkıyor. Bunu pişirme tenceresine alıp şekeri ekleyin. Orta ateş üstünde ara ara karıştırarak pişmeye alın.

Bu arada nişastayı bir kaba alıp üzerine 1 bardak suyu dökün, nişastayı iyice eritin. Bu karışımı tenceredeki mandalina suyuna ip gibi sızdırın, bu arada karıştırın. Peltenizi sonlandırmaya az kaldı; fokurdamaya başladığında 1-2 dakika daha ocak üstünde tutun, işte oldu! 10 dakika soğuktuktan sonra 4 martini bardağına veya kadehe paylaştırın.

İstediğiniz bir meyveye ait jöleyi, paketinde tarif edildiği üzere 2,5 bardak kaynar su dolu kaba alın. İyice karıştırın. 15 dakika soğumaya alın. Küçük buz kalıplarını suyun altından geçirip ıslatın. Her küçük odacığı jöle ile doldurun. İsterseniz jölenin ait olduğu meyvenin parçalarıyla süsleme yapabilirsiniz. Buz kalıplarınızı buzdolabının normal bölümüne alıp en az 1,5-2 saat bekletin.

Peltelerinizi servis edeceğiniz zaman, jöleleri kutularından çıkarın. Odacıklarından çıkmamakta ısrar ederlerse, sıcak su dolu bir kaba oturtup kısaca bekleyin. Bu kez odalarını terk edip peltelerin üstünde kurulmak isteyeceklerine emin olabilirsiniz.

Jöle parçalarının üstüne kürdana dizdiğiniz meyve parçaları da yerleştirin. Artık tatlınız arz-ı endam etmeye hazır.